bootstrap table

over het Hofje...

De Stichting Hofje Sint Maartenshuizen verhuurt 13 huisjes of seniorenappartementen aan oudere Maastrichtenaren.

Adres:
Grote Looiersstraat 27, 6211 JH Maastricht.

Buurt:
In het centrum, Jekerkwartier, gelegen aan de Grote Looiersstraat, een prachtige lindelaan met vele monumentale gebouwen. Vroeger liep hier nog de Jeker en was dit het kwartier van de leerlooiers. Vlakbij liggen o.a. het Natuur Historisch Museum, de Universiteitsbibliotheek, de Toneelacademie en het Conservatorium. Dit deel van de stad staat ook bekend als het Quartier Latin van Maastricht.

Aard gebouw:
Rijksmonument: historisch hofje met 13 seniorenwoningen.

Woningen:
tweekamer huisjes met kelder, gelegen aan gemeenschappelijke binnentuin, met zitbankjes.


Indeling
1 woonkamer met keukenblok 11 m², 1 slaapkamer 10m², (bereikbaar via een trap), douche 2m², WC en kelder 16m².  Gebruiksoppervlakte: 40 m²

Energie
eigen gas- en elektriciteitsmeter en een eigen CV.

Huurprijs
de huurprijs voor nieuwe huurders zal niet lager zijn dan de bij huur-ingang geldende hoogste huurprijs. De stichting wil uiteindelijk niet uitkomen boven 85% van de maximale redelijke huur voor zelfstandige, sociale huurwoningen. Afhankelijk van de inkomensgrens kan de maximale huursubsidie (huurtoeslag) ca. € 250 per maand bedragen. Servicekosten zijn ca. € 34 per maand. 
De borgsom bedraagt € 500.

Opzegtermijn 
1 maand

Onderhoudstoestand
goed.

Bouwjaar
1715. Architect was stadbouwmeester Gilles Doyen.
Het hofje is gerestaureerd in 1954-1955, 1965 en 1988. De laatste renovatie is voltooid in 2020.

Eisen aan bewoner 
éénpersoons huishouden, maximaal fiscaal jaarinkomen € 34.085,-. Om in aanmerking te komen voor deze woning gelden enkele acceptatiecriteria. Het hofje wordt bewoond door 55+'ers (dus niet bedoeld voor bijv. studenten!).
Uw leeftijd en profiel dienen hierop afgestemd te zijn.

Voorzieningen
De huisjes in het hofje zijn toegankelijk via een toegangspoort (niet voor rolstoelen). Elk huisje heeft een eigen voordeurbel en huisnummer. Er is een gemeenschappelijk fietsenhok. Bij de poort in het hofje bevinden zich de brievenbussen. Er is een aansluiting voor een wasmachine in de badcel. In de slaapkamer bevindt zich een inbouwkast. De kelder kan beperkt dienen als berging. Voor parkeren in de straat is een parkeer-vergunning nodig. Alle huisjes hebben een intercomverbinding met de centrale ingang en een knop, waarmee u zelf de voordeur kunt openen voor bezoek.

Informatie over exploitatie en verhuur
Voor meer informatie, beschikbaarheid of een bezichtiging kunt u contact opnemen met beheerder@sintmaartenshuizen.nl

Kamer van Koophandel
De statutaire naam is 'Stichting Hofje Sint Maartenshuizen'. De stichting is ingeschreven in het handelsregister van de Kamers van Koophandel te Maastricht onder nummer 41076765. 

Kevinsjes en de bestrijding van pauperisme in Maastricht


In Maastricht wordt een gasthuis of hofje 'kevinsje' genoemd, een verbastering van het woord 'conventje'. Het wordt gebruikt voor een huis of hof waarin ongehuwde vrouwen (of mannen) samenleven. Maastricht telde vroeger dertien gasthuizen en het in 1477 voor poorters opgerichte bejaardenoord de XII Apostelen. 1)

De oprichting van kevinsjes en gasthuizen in Maastricht kan worden gezien in het licht van bestrijding van het pauperisme.

“In de steden zijn er tekenen die wijzen op toenemende zorg. Aan het einde van het Ancien Régime waren er in Maastricht een protestants weeshuis, een katholiek armenhuis voor het onderhoud van kinderen van behoeftige weduwen, een vondelingenhuis, een oudemannenhuis, het Sint-Gillishospitaal in Wyck-Maastricht, het conventje van Onze Lieve Vrouw der Zeven Weeën en het Sint Martinushofje voor oude vrouwen, het gebrekkigenhuis voor bejaarden en invaliden en ten slotte het gesticht voor geestelijk gestoorden. Daarenboven lag her en der in de stad verspreid nog een aantal huisjes voor de huisvesting van armen. Veel van deze stichtingen dateerden van eeuwen her. Van recente datum waren het zinnelozenhuis (1754) - ook wel tucht-, verbeter- en zinnelozenhuis genoemd - en het katholiek armenhuis (1755). Het armenhuis (later genoemd: R.K. Gesticht de Nieuwenhof) beoogde in eerste instantie werkverschaffing voor arme jongens en meisjes voor gebrekkigen…” 2)


Evenwel had het kevinsje Sint Maartenshuizen een specifieke doelgroep van oudere alleenwonende vrouwen die zich kennelijk konden veroorloven zich

in te kopen in een huisje.

Volgens Ingrid Evers waren zij niet arm. Vaak zouden zij als dienstmeid hebben gespaard en zich met hun spaargeld hebben ingekocht, "wat algemene praktijk was". De dienstboden bij welgestelden namen hun loon jarenlang niet op. Als zij gingen trouwen, kregen ze het totale bedrag ineens. Trouwden zij niet, dan gebruikten zij het geld om zich in te kopen in een van de conventjes in de stad. Dat was een goede belegging, want het leverde een rendement op van 15-20% per jaar; tegen normaal een rente van 4-5% per jaar. (Bron: Ingrid Evers; de HEM).

Het hofje de Sint Maartenshuizen werd ook wel 'het kevinsje oppe Luurestraot' genoemd.

Benamingen van het hofje Sint Maartenshuizen
De 'Stichting Hofje Sint Maartenshuizen' (statutaire naam, bekend bij de Kamer van Koophandel) werd voorheen o.a. met de volgende namen aangeduid:
Vermogensstichting Sint Maartenshuizen, hoffelijke fondatie St. Marten in de Groote Leurestraat, het Kevinsje de Sint Martenshuizen, het Gesticht van Rooms Catholijke Vrouwen Sint Maartenshuizen en het Familiegesticht de Huizen van Sint Maarten.

Een greep uit de historische benamingen uit oude akten en brieven, met jaartal: 
1714: conventie ter ere van St. Merten tot Wijck
1715: inkoop van hof waarop de St. Martens huiskens worden gebouwd
1716: fondatie van St. Martens huijskens
1716: fondatie der armehuijskens
1716: oprichtings akte: Hoffelijke fondatie St. Marten in de Groote Leurestraat
1716: den nieuwen hof genaemt St. Marten
1715: hof waar op de St. Martens huijskens zijn gebouwd
1775: St. Martens huiskens
1768/1801: arme huijskens van St. Marten
1802: fondatie van de St. Martens huiskens
1819: St. Martens gesticht
1820: de St. Martens Huiskens
1815: de fundatie van de St. Martens Huijskens
1847: fondatie van de St. Martens Huijsen
1848: familie fondatie van de St. Martenshuisen
1865: fundatie der St. Martens Huijzen
1863: oude vrouwen gestigh
1892: St. Martens huizen
1896: St. Maartens huizen
1915: bestuur gesticht der St. Maartenshuijzen
1930: St. Maartenshuizen
1931: gesticht de St. Maartenshuizen
1954: familiegesticht de huizen van St. Maarten
1954/55: St. Maartens huizen
1955: Stichting St. Maartenshuizen
1955: St. Maartensconvent
In het in 1995 gepubliceerde boekje over het hofje werd de in Maastricht ongebruikelijke naam Sint Martinushofje, gebruikt.


Een paar instellingen in Maastricht uitgelicht:

St. Gillisgasthuis of ut Kevinsje in Wyck
Het St. Gillisgasthuis in Wyck wordt sinds 1286 vermeld. Het huidige gebouw uit 1759-1762 staat aan de Hoogbrugstraat 37. Boven de ingang bevindt zich een gevelsteen met een afbeelding van de heilige met staf, mijter en de hinde uit zijn legende. Het hospitaal was oorspronkelijk een religieuze gemeenschap. Vanaf de 18e eeuw tot in de jaren vijftig van de 20e eeuw waren in het gebouw twaalf (en later 24) arme oude vrouwen gehuisvest. Zij hadden er vrije woning en genoten tevens wekelijks een toelage in geld en steenkolen. Het kevinsje is sinds 1976 opgeheven en wordt nu particulier bewoond. (3,4,5,6)
Op de gevelsteen staat: '17 In Sint Gillis Hospitaal 62'.

Hondertmarck convent
Dit voormalige begijnhof aan de St. Bernardusstraat (vroeger Helstraat), lag achter het koor van de eerste Minderbroederskerk. Later werd het bekend onder de naam Convent der Zeven Weeën (vgl. Onze Lieve Vrouw van de zeven Smarten). Het is onduidelijk of dat ook het oorspronkelijke hof was.
De vroegste vermelding is van 1294 en het hof bestond in elk geval nog in 1377. Het Hondertmarck-conventje was in de achttiende eeuw nog slechts een kleine wereldlijke gemeenschap (oude vrouwen, zonder religieuze context).
Op de plaats van dit convent staat nu het appartementengebouw en parkeergarage Hondertmarck, aan een zijstraat van het Onze Lieve Vrouweplein. 7)


Kevinsje of Huis der XII Apostelen, genaamd De Belick
Het kleinschalige appartementencomplex voor ouderen, aan de Bogaarden-straat en Batterijstraat in Maastricht, is in 1476-77 gesticht door Lambert van Middelhoven voor rooms-katholieke oude mannen. De voorgevel is versierd met een voorstelling van Christus met de twaalf apostelen. Vanaf 1492 kreeg het een ruimere opzet als XII Apostelenhuis. Dit gesticht is, in tegenstelling tot vrijwel alle andere instellingen met betrekking tot verzorging in Maastricht, vooral een instelling geweest die door de wereldlijke overheid werd geleid. Wel waren er al snel, met name voor de ziekenverzorging, geestelijken bij betrokken. Begonnen als een tehuis voor mannen, ging het al snel niet alleen meer om kleinschalige opvang van oude mannen, maar ook van die van vrouwen.
In 1993 moesten de bejaarden weg omdat niet meer voldaan kon worden aan de normen van deze tijd voor een verzorginsgtehuis. Sindsdien worden de huisjes als woning gebruikt, zonder de eerdere vorm van verzorging.
Op de gevelsteen staat, naast de rij met de 12 apostelen:
'Twaalf apostelenhuis gesticht door Lambertus van Middelhoven A.D. 1493'.
8, 9, 10)

Bronnen:

1) Kleinhandel en stedelijke ontwikkeling: het kramersambacht te Maastricht in de vroegmoderne tijd, Erwin Steegen, 2006, blz. 113

2) Handboek voor de geschiedenis van Limburg‎, P. J. H. Ubachs, 2000, blz. 330

3) http://www.meertens.knaw.nl/bedevaart/bol/plaats/878

4) http://forum.mestreechonline.nl/showpost.php?p=115262&postcount=14

5) http://www.maastrichtsegevelstenen.nl/rubriek/2010-10-13.gilis.pdf

6) http://www.theobakker.net/pdf/kapellen-maastricht.pdf

7) Theo Bakker in http://forum.mestreechonline.nl/showthread.php?t=1831

8) http://www.ppsimons.nl/stamboom/maastricht/klooster-12apostelen.htm

9) "Ouderenzorg in Maastricht", vijf eeuwen XII Apostelen, 1993, J.C.G.M. Jansen

10) Geschiedenis van het Huis der Twaalf Apostelen genaamd 'De Belick' te Maastricht. Gesticht voor Roomsch Katholieke Oude Mannen, 1493-1893. Flamant, A.J.